อาชีพ..นักแปล /ล่าม มีดีกว่าที่คิด
นิยามอาชีพ แปลข้อความที่พิมพ์หรือเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรจากภาษาเดิมเป็นภาษาอื่น : แปล วรรณคดี บทความเชิงวิชาการ บทความในหนังสือพิมพ์หรือนิตยสาร เอกสารทางการเมือง และเอกสารเกี่ยวกับกฎหมาย จดหมายโต้ตอบ และข้อความที่พิมพ์หรือเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรจากภาษาเดิมเป็นภาษาอื่น โดยการใช้ความรู้เดิม และความรู้ในภาษาต่างประเทศ โดยปกติเชี่ยวชาญในภาษาใดภาษาหนึ่ง หรือเรื่องใดเรื่องหนึ่งโดยเฉพาะ และอาจมีชื่อเรียกตามงานที่ทำ
ลักษณะของงานที่ทำ
พนักงานแปล หรือล่าม มีหน้าที่แปลข้อความที่พิมพ์หรือเขียนเป็นลายลักษณ์อักษร จากภาษาเดิมเป็นภาษาอื่นตั้งแต่หนึ่งภาษาขึ้นไป เช่น วรรณคดี บทความทางวิชาการ บทความในหนังสือพิมพ์หรือนิตยสาร เอกสารทางการเมืองและเอกสารเกี่ยวกับกฎหมาย จดหมายโต้ตอบ และข้อความที่พิมพ์หรือเขียนเป็นลายลักษณ์อักษร โดยการใช้ความรู้จากภาษาเดิม สำหรับผู้แปลหนังสือภาษาต่างประเทศโดยได้รับลิขสิทธิ์ ในการแปลเรียกว่า “นักแปล” อาจแปลหนังสือนวนิยาย หรือหนังสือ ที่ใช้เป็นบทเรียนในภาควิชาการบริหารและการตลาด ล่าม ทำหน้าที่แปลคำพูด หรือคำบรรยาย ในระหว่างการสนทนา หรือการบรรยายให้แก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือหลายคนในเวลาเดียวกัน
สภาพการจ้างงาน
สำหรับเจ้าหน้าที่ในองค์กรของรัฐบาล จะได้รับค่าตอบแทนการทำงานเป็นเงินเดือนตามวุฒิการศึกษาและอาจมีค่าวิชาชีพเพิ่มให้ ในภาคเอกชนจะได้รับการว่าจ้างในอัตราเงินเดือนที่มากกว่า 5 – 10 เท่าขึ้นไปตามความสามารถและความรับผิดชอบ ผู้ประกอบอาชีพอิสระในการแปลหนังสือนวนิยายต่างประเทศ ค่าจ้างแปลโดยเฉลี่ยเป็นชิ้นงานตามความหนาของหนังสือ จะได้รับค่าจ้างแปลประมาณเล่มละ 30,000 – 80,000 บาท ซึ่งใช้เวลาแปลประมาณ 1 – 2 เดือน บางเล่มที่มีความเป็นวิชาการมากอาจได้รับค่าแปลมากกว่า 100,000 บาท และในกรณีถ้ามีการพิมพ์ซ้ำ ผู้แปลจะได้ค่าแปลเพิ่มขึ้นตามแต่เปอร์เซ็นต์ที่ตกลงไว้กับ ผู้ว่าจ้าง การแปลบทสารคดีจะได้รับค่าตอบแทนเป็นชิ้นงานประมาณ 5,000 – 7,000 บาทต่อเรื่อง หรือความยาวประมาณ 20 หน้า นอกจากนี้ ยังมีการแปลบทภาพยนตร์ต่างประเทศที่แพร่ภาพทางทีวีและฉายในโรงภาพยนตร์ ค่าแปลบทภาพยนตร์ทีวี ประมาณเรื่องละ 3,000 – 5,000 บาท การแปลบทภาพยนตร์จะได้รับค่าจ้างที่สูงพอสมควร ส่วนค่าจ้างแปลเอกสารธรรมดาในท้องตลาดทั่วไปหน้าละประมาณ 300 – 800 บาท
ลักษณะการทำงาน
ผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับอาชีพนี้ อาจทำงานประจำในองค์กรต่างๆ เช่น สำนักงานทนายความและบริษัทที่ปรึกษากฎหมาย บริษัทอุตสาหกรรม บริษัทอุตสาหกรรมร่วมทุนกับบริษัทต่างชาติ บริษัทก่อสร้างและอสังหาริมทรัพย์ ธนาคาร โดยทำหน้าที่ปฏิบัติงานอยู่ในสำนักงาน หรือในกรณีที่ทำหน้าที่ล่าม ต้องเดินทางออกไปปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ทำงาน ในต่างจังหวัดหรือต่างประเทศและอาจต้องทำหน้าที่เลขานุการของผู้บริหารด้วยในการออกไปทำงานนอกสถานที่ งานที่ทำอาจมีความกดดันในเรื่องเวลาปฏิบัติงานพอสมควรคือชั่วโมงทำงานอาจนานจนกว่าการสนทนา การบรรยาย หรือการเจราจาธุรกิจจะเสร็จสิ้น สำหรับ ”นักแปล” ที่รับจ้างแปลงานให้กับบริษัทนำเข้าภาพยนตร์ต่างประเทศ บริษัทสื่อสิ่งพิมพ์และสำนักพิมพ์นั้นสามารถปฏิบัติงานที่บ้านได้ โดยนำงานต้นฉบับแปลส่งตามที่กำหนดกับผู้ว่าจ้างไว้ นักแปลต้องทำงานแข่งกับเวลา เพื่อให้งานแล้วเสร็จทันกำหนดเวลา
คุณสมบัติของผู้ประกอบอาชีพ
ผู้ประกอบอาชีพนี้ต้องเตรียมความพร้อม โดยอาจมีความรู้ระดับปริญญาตรีหรือปริญญาโท สาขาอักษรศาสตร์ ศิลปศาสตร์ หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง หรืออย่างน้อยมีความสามารถในการแปลอย่างช่ำชองทั้งสองภาษา
1.สนใจและรักในภาษาและมีความรู้ความชำนาญในภาษาของตนเองไม่น้อยไปกว่าต้นฉบับ
2. เป็นผู้มีความรู้ในภาษาต้นฉบับและภาษาที่ใช้ในการแปลดีพอ
3. เป็นผู้หมั่นค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติมอยู่เสมอ ทั้งในงานที่ทำและงานแขนงอื่นๆ
4. เป็นผู้มีวิจารณญาณ ในการแปล
5. เป็นผู้มีใจเปิดกว้างยอมรับข้อติติง จากทั้งเพื่อนร่วมงานและผู้ว่าจ้าง
6. เป็นผู้มีความละเอียดรอบคอบ และความละเอียดอ่อนในการแปล
โอกาสในการมีงานทำ
ปัจจุบันอาชีพนี้เป็นที่ต้องการของตลาดอย่างมาก เนื่องมาจากการเปิดการค้าเสรีและการสื่อสารไร้พรมแดน ทำให้ธุรกิจทุกวงการต้องหันมาส่งเสริมพนักงานทุกคนในองค์กรให้ใช้ภาษาอังกฤษได้เป็นอย่างน้อย นอกเหนือไปจากการจ้างพนักงานประจำทั้งนักแปลและล่าม ภาษาอังกฤษ ญี่ปุ่น จีน เยอรมันกันอย่างมากมายในช่วง 1 – 2 ปีที่ผ่านมา เช่น ธุรกิจอุตสาหกรรม วงการก่อสร้างงานสาธารณูปโภคระดับนานาชาติและบริษัทที่ปรึกษากฎหมาย เป็นต้น ดังนั้น ผู้ประกอบอาชีพนี้ จึงมีแนวโน้มเป็นที่ต้องการของตลาดแรงงานอย่างมาก เพราะบางบริษัทจ้างพนักงานแปลหรือล่ามที่สามารถใช้ภาษาต่างประเทศได้มากกว่า2 ภาษา และจะได้รับการพิจารณาเป็นพิเศษ ผู้ที่มีความสามารถด้านการแปลภาษาสามารถเลือกงานได้ตามที่ตนต้องการ
โอกาสความก้าวหน้าในอาชีพ
ผู้ปฏิบัติงานอาชีพนี้ มีโอกาสก้าวหน้าทางด้านวิชาชีพในเรื่องของค่าจ้างและเงินเดือน อาจได้รับตำแหน่งต่างๆ ในองค์กรที่ต้องติดต่อกับต่างประเทศ จนถึงระดับผู้บริหารถ้าผู้แปลหรือล่ามมีความชำนาญพิเศษและมีประสบการณ์ในระดับสูงอาจทำงานกับองค์กรนานาชาติได้
