“Bonus” ใคร ๆ ก็อยากได้ ถ้าบริษัทไม่จ่ายจะผิดกฎหมายหรือไม่?

“Bonus” ใคร ๆ ก็อยากได้ ถ้าบริษัทไม่จ่ายจะผิดกฎหมายหรือไม่?

เหล่ามนุษย์เงินเดือนทั้งหลายต่างก็ตั้งหน้าตั้งตาทำงานกันอย่างเต็มความสามารถกันตั้งแต่ต้นปียันปลายปีกันเลยทีเดียว ยิ่งช่วงนี้ก็กำลังเดินทางมาถึงจะปลายปีแล้ว เหลืออีกแค่ไม่กี่เดือนเท่านั้น ทุกคนต่างก็ใจจดใจจ่อแอบลุ้นกันว่าปีนี้บริษัทที่เราทำงานอยู่นั้น จะให้โบนัสประจำปีหรือเปล่านะ หรือบางคนก็อาจจะแอบวางแผนการท่องเที่ยว หรือวางแผนการใช้เงินไปพลาง ๆ ก่อน ไม่ว่าจะเป็นการปิดหนี้บ้าน บัตรเครดิต เป็นต้น ซึ่งก็เห็นหลายแห่งมีข่าวดีได้รับโบนัสกันมากมาย แต่ก็มีอีกหลายบริษัทเหมือนกันที่ดูเหมือนว่าปีนี้อาจจะไม่ได้รับโบนัส จนบางแห่งเกิดเหตุการณ์รวมตัวประท้วงขอโบนัสกันก็มี

แต่ทุกคนเคยรู้หรือไม่ค่ะว่าถ้าหากปีไหนบริษัทไม่จ่ายโบนัสปลายปี เราจะทำยังไงดี ถ้าเป็นแบบนี้จะฟ้องได้ไหม ผิดกฎหมายหรือเปล่า มนุษย์เงินเดือนมาไขข้อข้องใจกัน และเชื่อว่าหลายคนคงสงสัยไม่น้อยว่า ถ้าบริษัทไม่จ่ายโบนัสจะผิดไหม กฎหมายได้กำหนดเรื่องนี้ไว้หรือเปล่า ลองมาหาคำตอบกันไปพร้อมกับแอดมินเลยนะคะ

บริษัทไม่จ่ายโบนัส ผิดกฎหมายไหม ?

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า “เงินโบนัส” เป็นเหมือนเงินพิเศษที่นายจ้างให้เป็นผลตอบแทนต่อลูกจ้างที่ทำงานดี ไม่ทุจริตต่อหน้าที่ ซึ่งส่วนใหญ่มักจะมาจากผลกำไรที่บริษัทหรือองค์กรทำได้ในปีนั้น ๆ ยิ่งกำไรเยอะ ผลประกอบการดี โอกาสได้โบนัสจำนวนมากก็ยิ่งสูงตาม แต่จะได้มากน้อยแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับการประเมินผลงานของลูกจ้างแต่ละคนอีกที อย่างไรก็ดี โบนัสไม่ใช่เงินที่กฎหมายกำหนดให้นายจ้างต้องจ่ายให้ลูกจ้าง เพราะตาม พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน เงินที่กฎหมายกำหนดนั้น ประกอบด้วย

– ค่าจ้าง : เงินที่นายจ้างและลูกจ้างตกลงกันจ่ายเป็นค่าตอบแทนในการทำงาน

– ค่าล่วงเวลา : เงินค่าตอบแทนการทำงานล่วงเวลาในวันทำงาน

– ค่าทำงานในวันหยุด : เงินค่าตอบแทนการทำงานในวันหยุด

– ค่าล่วงเวลาในวันหยุด : เงินค่าตอบแทนการทำงานล่วงเวลาในวันหยุด

– ค่าชดเชย : เงินที่นายจ้างจ่ายให้แก่ลูกจ้างเมื่อเลิกจ้าง

– ค่าชดเชยพิเศษ : เงินที่นายจ้างจ่ายให้แก่ลูกจ้างเมื่อสัญญาจ้างสิ้นสุดลงเพราะมีเหตุกรณีพิเศษที่กำหนดใน พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน

– เงินสมทบ : เงินที่นายจ้างจ่ายสมทบให้แก่ลูกจ้างเพื่อส่งเข้าสมทบกองทุนสงเคราะห์ลูกจ้าง

ดังนั้น จะเห็นว่าไม่มีเงินโบนัสในข้อกำหนดดังกล่าว หมายความว่า นายจ้างจะจ่ายหรือไม่จ่ายโบนัสก็ได้ ไม่ผิดกฎหมายใด ๆ เพราะแต่ละที่อาจจะมีเหตุผลในการไม่จ่ายโบนัสที่แตกต่างกันไป เช่น ผลประกอบการไม่ดี ทำกำไรได้ไม่ถึงเป้า หรือจำเป็นต้องใช้เงินในการลงทุน เป็นต้น

บริษัทสัญญาว่าจะจ่ายโบนัส แต่สุดท้ายไม่จ่าย ผิดไหม ?

หากเป็นกรณีที่มีการตกลงกันไว้ว่าจะจ่ายโบนัสให้พนักงาน ไม่ว่าจะเป็นการระบุในสัญญาจ้างงาน หรือข้อตกลงสภาพการจ้างงาน ถ้ามีการเขียนเรื่องเงินโบนัสไว้ แล้วนายจ้างไม่จ่ายตามสัญญา แบบนี้ลูกจ้างสามารถนำข้อระบุดังกล่าวทำการฟ้องร้องต่อกรมแรงงานได้ เพราะเป็นการผิดสัญญาของนายจ้าง

ทั้งนี้ ขอย้ำว่าต้องมีการระบุไว้ในเอกสารเป็นลายลักษณ์อักษรชัดเจนเท่านั้นนะ ถ้าเป็นเพียงสัญญาใจหรือสัญญาปากเปล่า ก็คงมีโอกาสน้อยมากที่จะฟ้องร้องชนะได้รับเงินโบนัส

จะเป็นอย่างไร ถ้ารวมตัวชุมนุมประท้วงขอโบนัส

เราคงจะเห็นในข่าวกันออกบ่อย ๆ กับการที่พนักงานรวมตัวกันหยุดงานประท้วงขอเงินโบนัส ซึ่งก็มีทั้งที่สมหวัง บริษัทยอมจ่ายโบนัสให้ตามที่เรียกร้อง แฮปปี้กันไป แต่ก็มีไม่น้อยเหมือนกันที่เรื่องยืดเยื้อตกลงกันไม่ได้ มีการประท้วงหยุดงาน ทำให้บริษัทเกิดความเสียหาย ซึ่งถ้าเป็นแบบนี้ ก็มีสิทธิ์ที่นายจ้างจะตัดสินใจไล่ลูกจ้างออกได้ โดยไม่ผิดกฎหมาย และไม่ต้องจ่ายเงินชดเชยด้วย สุดท้าย ลูกจ้างก็จะไม่ได้อะไรเลย ดังนั้น JobCute แนะนำ   นะคะว่าอย่าไปประท้วงดีกว่าค่ะ

สรุปแล้วการจ่ายหรือไม่จ่ายโบนัสนั้น ก็ถือว่าเป็นสิทธิของนายจ้าง ซึ่งแต่ละบริษัท แต่ละหน่วยงาน ย่อมมีนโยบายที่แตกต่างกันไป เอาเป็นว่า ใครที่ยังไม่ได้โบนัสในปีนี้ ก็ขอเป็นกำลังใจให้มนุษย์เงินเดือนอย่างเรา ๆ ทุกคนที่ได้ทุ่มเทแรงกายแรงใจทำงานอย่างเต็มที่มาตลอดทั้งปี แล้วปีหน้ามาลุ้นโบนัสกันใหม่นะ